Direnç

İnsan neyle yaşar? Umutla mı, geleceğin hayaliyle mi, şimdinin sağladığı doyum ile mi? Colson Whitehead, Yeraltı Demiryolu'nda yaşamı çalınmış, el konmuş bir kadının ilham verici macerasını anlatıyor; insan denen varlığın en alçak noktada nasıl ayağa dikilebildiğini ve en alçak insanların nelerden beslendiğini gösteriyor. Bugünün dünyasında birilerinin halen sırtlarını yasladığı duvarları indirme pahasına Amerikan rüyasının yaldızını kazıyor ve kazınan yaldızın altından yaralar görünüyor, kimi yaraların tedavisi için ise zamandan fazlası gerekiyor. Özgürlük bayrağını gururla taşımaya gönüllü olanların, eşitlikten bahsetmek için yarışanların sırtlarını yasladıkları duvarlar, Whitehead'in anlattığı öyküyle yere iniyor; bir kadının kendi yolunu çizerken ödediği bedeller, Yeraltı Demiryolu'nun -bir ihtimal- özgürlüğe çıkan tünellerini açıyor. Whitehead'in romanı bildiğimiz bir öyküyü hiç hayal etmediğimiz bir biçimde anlatıyor ve insan, empatisini yitirdiğinde dünya kıyamet yerine dönüyor. (İnsanın empatiye olan inancı, kendine dair yarattığı en büyük illüzyon olabilir mi? Peki dünya, daha ilk günden itibaren zaten kızılca kıyametin koptuğu bir yer değil mi?) Taş, kağıt, makas... Ya da şöyle: Kırbaç prangadan, cesaret ise ikisinden de üstün olabilir.

Bazen demeli belki de.

İnsan direndikçe yaşar, orası öyle.